EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU
EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU NEDİR?
Ekosistem değerlendirme raporları, bir alanda planlanan projenin veya faaliyetin orada bulunan ekosisteme, yaşayan canlılara ve doğal dengelere olan etkilerini inceler ve değerlendirir. Projenin sürdürülebilir bir şekilde planlanması için çözüm önerileri üretir. Ekosistem değerlendirme raporları hazırlanırken alanında uzman akademisyenler tarafından faaliyet alanında ve çevresinde kapsamlı çalışmalar gerçekleştirilir. Gerçekleştirilen bu çalışmalarda alanın biyolojik çeşitliliği, planlanan faaliyetin niteliği ile ulusal ve uluslararası ölçekte koruma altında olan tüm flora/fauna elemanlarının etkileşimi değerlendirilerek sürdürülebilir bir alan kullanımı planlanır.
EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU ÇEŞİTLERİ
– GES (GÜNEŞ ENERJİ SANTRALİ) PROJELERİ EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU
– RES (RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ PROJELERİEKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU
– HES (HİDROELEKTRİK SANTRALİ) PROJELERİ EKOSİSTEMDEĞERLENDİRME RAPORU
– JES (JEOTERMAL ENERJİ SANTRALİ) PROJELERİ EKOSİSTEMDEĞERLENDİRME RAPORU
– MADENCİLİK FAALİYETLERİ EKOSİSTEMDEĞERLENDİRME RAPORU
– PROJE ETKİLERİ İLE EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU
– DENİZEL FAALİYETLER EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU
– KIYISAL ALANDA YAPILMASI PLANLANAN FAALİYETLER İÇİN PROJE ETKİLERİ İLE EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU
– MARMARA DENİZİ VE ADALAR ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİNDE YAPILACAK FAALİYETLER İÇİN HAZIRLANMASI İSTENEN PROJE ETKİLERİ İLE EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU
EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU NEDEN GEREKLİDİR?
Ekosistem değerlendirme raporları genellikle Tarım ve Orman Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı gibi ilgili devlet kurumları tarafından talep edilir. Bu raporlar, projenin ekosistemler üzerindeki potansiyel etkilerini belirlemek için gereken bilgileri sağlar. Ayrıca, uluslararası kredi veren kuruluşlar da bu raporları istemektedir. Bu kuruluşlar, projelerin çevresel etkilerini ve sürdürülebilirliklerini değerlendirmek ve finansman sağlamak için bu bilgileri talep ederler. Ekosistem değerlendirme raporları, hem ulusal düzeydeki çevre politikalarını desteklemek hem de uluslararası standartlara uygunluğu sağlamak için önemli bir belgedir.
EKOSİSTEM DEĞERLENDİRME RAPORU NASIL HAZIRLANIR?
Ekosistem değerlendirme raporu hazırlanırken önce planlanan faaliyetin niteliği ve muhtemel etkileri araştırılır. Faaliyetin planlandığı alanda ve çevresinde arazi çalışmaları gerçekleştirilerek alanın biyoçeşitliliğini tespit etmek amacıyla gerekli materyal toplanır. Alanda ve çevresinde bulunan habitat tipleri, doğal kaynaklar, topografik ve meteorolojik yapı incelenir. Toplanan veriler ve yapılan literatür taraması sonucunda alanda yayılış gösteren flora/fauna elemanları listelenir. Listelenen türlerin ulusal ve uluslararası sözleşmeler “IUCN, Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (International Unionfor Conservation of Nature), BERN (Avrupa Yaban Hayatı ve Doğal Yaşam Alanlarının Korunması Sözleşmesi), CITES, (Tehlikedeki Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme), MAK (Merkez Av Komisyonu) kararları” kapsamında tehlike kategorileri değerlendirilir. Toplanan tüm veriler ışığında rapor hazırlanarak ilgili makama/kuruluşa sunulur.
GES (GÜNEŞ ENERJİ SANTRALİ) PROJELERİ DEĞERLENDİRME RAPORU NEDİR VE NEDEN GEREKLİDİR?
Güneş Enerjisi Santrali, güneş ışığını elektrik enerjisine dönüştüren tesislerdir. Fotovoltaik (PV) paneller adı verilen güneş panelleri, bu santrallerde kullanılarak güneş ışığını doğrudan elektriğe çevirirler. Bu paneller genellikle geniş arazilere veya çatılara yerleştirilir ve güneş ışığından gelen enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürürler. GES (Güneş Enerjisi Santrali) projeleri için ekosistem değerlendirme raporları, genellikle proje alanının çevresel etkilerini ve ekosistem üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirir ve bu etkilerin mininize edilmesi için çözüm önerileri sunar. Bu tür raporlar, GES’in inşa edileceği veya faaliyet göstereceği alanın ekolojik durumunu, biyolojik çeşitliliğini, alanda yayılış gösteren koruma altındaki ve/veya endemik türleri inceler, su kaynaklarını, toprak sağlığını ve diğer çevresel faktörleri analiz eder. Bu raporlar, proje sahiplerinin ve yerel yönetimlerin projeyi uygularken çevresel etkileri minimize etmeleri ve ekosistemi korumak için uygun önlemleri alabilmeleri için önemli bilgiler sağlar.
RES (RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ PROJELERİ DEĞERLENDİRME RAPORU NEDİR VE NEDEN HAZIRLANIR?
Rüzgar enerji santralleri, rüzgarın gücünü kullanarak elektrik enerjisi üreten tesislerdir. Genellikle yüksek kulelerde veya tepelerde konumlandırılmış büyük türbinlerden oluşurlar. Bu türbinler, rüzgarın dönme hareketine bağlı olarak dönerler ve bu dönüş hareketi jeneratörler aracılığıyla elektrik enerjisine dönüştürülür. Rüzgar enerji santralleri, çevre dostu ve yenilenebilir bir enerji kaynağıdır. Fosil yakıtlara kıyasla daha az çevresel etkiye sahip olup, sera gazı emisyonlarını azaltmaya ve enerji bağımsızlığını artırmaya yardımcı olabilirler. Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) projeleri için ekosistem değerlendirme raporları, genellikle projenin çevresel etkilerini ve ekosistem üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirir. Bu raporlar, RES’in inşa edileceği veya işletileceği alanda yayılış gösteren türleri, projeden etkilenmesi olası ve alanı geçiş istikameti olarak kullanan kuşlar ile yarasaları, alanın ekolojik durumunu, biyolojik çeşitliliğini, su kaynaklarını, toprak sağlığını ve diğer çevresel faktörleri analiz eder. Bu raporlar, projenin çevresel etkilerini minimize etmek ve ekosistemi korumak için uygun önlemleri almak için proje sahiplerine ve yerel yönetimlere rehberlik eder. Göç zamanları yapılan izlemelerle alandan geçiş yapan kuş türlerini ve bölgedeki projeden etkilenmesi muhtemel yarasa türlerini inceler ve çarpışma riskini hesaplayıp önleyici tedbirler sunar.