VERGİ RESİM HARÇ İSTİSNASI BELGESİ

HAKKINDA TEBLİĞ İHRACAT: 2017/4

İHRACAT, TRANSİT TİCARET, İHRACAT SAYILAN SATIŞ VE TESLİMLER İLE
DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMET VE FAALİYETLERDE VERGİ, RESİM VE
HARÇ İSTİSNASI HAKKINDA TEBLİĞ
İHRACAT: 2017/4

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ, 23/12/1999 tarihli ve 99/13812 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İhracat, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Karar ve 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun ek 2 nci ve 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun ek 1 inci maddelerine istinaden ihracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde vergi, resim ve harç istisnası uygulaması suretiyle ihracatı arttırmak, ihraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandırmak ve ihraç pazarlarını geliştirmek amacıyla hazırlanmıştır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ; ihracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde vergi, resim ve harç istisnasının uygulama usul ve esaslarının belirlenmesi ve yürütülmesini kapsar.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,
b) Belgeli ihracat kredileri: Dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi kapsamında; ithalat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanı amacıyla kullanılan kredileri,
c) Belgesiz ihracat kredileri: Herhangi bir belge ile bağlantılı olmaksızın ihracatın finansmanı amacıyla kullanılan kredileri,
ç) Dar Mükellef Firma: 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa göre mükellefiyetleri tayin ve tespit edilen firmaları,
d) Döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler: 488 sayılı Kanunun ek 2 nci maddesi ve 492 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi çerçevesinde belirlenen ve vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan hizmet ve faaliyetleri,
e) Grup firması: Ana ortaklığın doğrudan kendisi veya ana ortaklığın %50’sinden fazla hissesine sahip gerçek veya tüzel kişi ortak/ortakları veya diğer grup firmaları veya iştirakleri vasıtasıyla; sermaye ve yönetim ilişkileri çerçevesinde asgari %50 oranında hisseye veya asgari %50 oranında oy hakkına veya yönetim kurulu üyelerinin asgari %50’sini seçme hakkına veya yönetim kurulu üyelerinin asgari %50’sine sahip olduğu işletmeyi,
f) İhracat: Bir malın yürürlükteki İhracat Mevzuatı ile Gümrük Mevzuatına uygun şekilde Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere çıkarılmasını veyahut Bakanlıkça ihracat olarak kabul edilecek sair çıkış ve işlemleri,
g) İhracat sayılan satış ve teslimler: İç piyasada satışı ihracat sayılan ve vergi, resim ve harç istisnası ile ithalatta gümrük muafiyetinden yararlandırılan satış ve teslimleri,
ğ) İhracat taahhüdü: Belgeli ve belgesiz ihracat kredileri, transit ticaretin finansmanında kullandırılan krediler ile bunlarla ilgili işlemlerde, vergi, resim ve harç istisnasından yararlanmak amacıyla belirli tutarda döviz kazandırma veya ihracat gerçekleştirme yükümlülüğünü,
h) İhracat taahhüdünün gerçekleştirilmesi: Belgesiz ihracat kredilerinde, ihracı taahhüt edilen malın veya değerin yürürlükteki İhracat Mevzuatı ile Gümrük Mevzuatına uygun şekilde ihracatının yapılmasını; ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde mal ve hizmet bedelinin tahsil edilmesini; transit ticaretin finansmanında kullanılan kredilerde ise, transit ticaret faaliyetiyle ilgili gelirin tahsil edilmesini,
ı) Ortak Girişim : İhaleye katılmak üzere birden fazla gerçek veya tüzel kişinin aralarında yaptıkları anlaşma ile oluşturulan iş ortaklığı veya konsorsiyumları,
i) Taahhüde sayılabilecek döviz: İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin sonucunda bankalara satışı yapılan döviz ile mal ve hizmet bedeline sayılabilecek tahsil edilmiş diğer tutarları,
j) Tam mükellef firma: 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa göre mükellefiyetleri tayin ve tespit edilen firmaları,
k) Tam mükellef imalatçı firma: 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa göre mükellefiyetleri tayin ve tespit edilen ve üretim faaliyetinde bulunan firmaları,
l) Uluslararası ihale: Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yerli ve yabancı firmaların ayrı ayrı veya birlikte iştirakine açık olarak çıkılan ve yabancı firmalarca da teklif verilen ihaleyi,
m) Vergi resim harç istisnası belgesi: İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılmasına imkan sağlayan Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Vergi, Resim ve Harç İstisnası
Vergi, resim ve harç istisnasının kapsamı
MADDE 4 – (1) Vergi, resim ve harç istisnası kapsamında;
a) İhracat, ihracat sayılan satış ve teslimler, döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler ile transit ticaretin finansmanında kullanılmak kaydıyla bankalarca kullandırılan her türlü sevk öncesi ve sevk sonrası krediler (Türk Eximbankın fon temini işlemleri, bu banka tarafından aracı bankalar vasıtasıyla kullandırılan krediler ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca Türk Eximbanka açılan kısa vadeli senet reeskont kredileri ile Türk Parası Kıymetini Koruma hakkındaki mevzuat uyarınca ihracat taahhüdüne bağlı olarak kullandırılan altın kredileri dahil) ve firmaların sağladıkları prefinansmanlar ile bunların geri ödenmesi,
b) İhracatla ilgili işlem yapan bankaların (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası dahil), faktoring şirketlerinin, sigorta şirketlerinin, noterlerin ve diğer kuruluşların ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak yapmış oldukları bütün hizmet ve muameleler (Türk Eximbankın ihracat kredi sigortası/garantisi ile ilgili işlemleri dahil) dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar ve kambiyo işlemleri,
c) Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ithalat ve/veya yurt içi alımlar ile ilgili işlemler ve bunların finansmanı amacıyla kullanılan krediler,
ç) İhracat karşılığı yapılacak her türlü ödemeler, ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler, döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler ile transit ticaretle ilgili işlemler ve bu işlemler sebebiyle düzenlenen kağıtlar,
13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu ile ihdas edilen Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinden, 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu ile ihdas edilen Damga Vergisinden, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınan harçlar ve diğer kanunlarda yer alan vergi, resim ve harçlar ile 12/9/1960 tarihli ve 80 sayılı Kanuna göre alınan hal rüsumundan müstesnadır.
(2) Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ithalat ve/veya yurt içi alımlar, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılabilmesi için Bakanlıktan belge alınması zorunludur. Bu çerçevede kullandırılan krediler ve uygulanan istisnalar belgeye kaydedilir. Bunun dışındaki hususlarda vergi, resim ve harç istisnası, ilgili kurum ve kuruluşlarca resen uygulanır ve herhangi bir belge ile irtibatlandırılmaz.
(3) Vergi, resim ve harç istisnasından yararlanılması için belge alınmasının zorunlu olduğu durumlarda belgenin alınmasından önce veya belgenin geçerlilik süresinin dolmasından sonra, belgeye bağlanan iş ile ilgili olarak yapılan işlemlere vergi, resim ve harç istisnası uygulanmaz.
Belgesiz işlemler
MADDE 5 – (1) Aşağıda yazılı işlemler ve bu işlemler sebebiyle düzenlenen kağıtlara (gümrük idarelerine verilen beyannameler dahil) ihracat ve ihracata ilişkin olduğunun tevsiki halinde işlem yapan kuruluşlarca resen vergi, resim ve harç istisnası uygulanır.
a) İhracat karşılığı yapılacak ödemeler (ihracatın finansmanında kullanıldığının tevsiki kaydıyla prefinansman, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu çerçevesinde yapılan ödemelere ilişkin taahhütnameler ile temliknameler ve Sosyal Güvenlik Kurumu prim borçları ile genel bütçeli idarelere olan borçların mahsubu dahil),
b) İhracattan doğan alacağın ihracatçı tarafından temliki,
c) İhracat bağlantıları için düzenlenecek anlaşmalar,
ç) Transit ticarete konu malın satın alınması ve satılması,
d) Tedarik edildikleri şekliyle ihraç edilmek üzere mal alımı,
e) 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 131 inci maddesine istinaden ithalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi ambalaj malzemesi ithali ile kati ihraç edilen mallara ait ambalaj malzemesinin geçici ihracı ve ithali,
f) Dahilde işleme izni kapsamında iznin geçerli olduğu süre içerisinde yapılan ithalat,
g) Gerçekleştirilen mamul ürün ihracatı karşılığı olarak bu ürünlerin üretiminde kullanılan girdilerin Toprak Mahsulleri Ofisinden veya T.C. Şeker Kurumunca tespit edilen şeker fabrikalarından alımı.
(2) Vergi, resim harç istisnası belgesi almak amacıyla proje formu ekinde verilecek taahhütnameler ile bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (a), (b), (d), (e), (g), (j), (l) ve (o) bentlerinde sayılan işlem ve faaliyetlere ilişkin sözleşme safhasından önceki teminatlar ve ihale kararlarına, söz konusu faaliyet ve işlemlerin ilgili bentlerde belirtilen niteliklerin tamamını aynı anda taşıması kaydıyla, belge aranmaksızın resen vergi, resim ve harç istisnası uygulanır.
Belgeli işlemler
MADDE 6 – (1) Aşağıda belirtilen ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler çerçevesinde vergi, resim ve harç istisnasından yararlanmak isteyen firmalar, Bakanlığa müracaat ederek dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi almak zorundadırlar. Vergi, resim harç istisnası, belgenin geçerlilik süresi içerisinde ve belgede yer alan tutarla sınırlı olmak kaydıyla uygulanacak olup, belge müracaat tarihi ile belge tarihi arasında yapılan işlemlere istisna uygulanmaz. Ancak, bu süre içerisinde gerçekleştirilen hizmet ve faaliyetler taahhüde sayılır.
(2) İhracat işlemleri; dahilde işleme izin belgesi kapsamında ve bu belgenin geçerlilik süresi içerisinde, ihracat amaçlı olmak kaydıyla; yapılan ithalat ile yurt içinde hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ve ambalaj malzemesi alımları ve bunlarla ilgili verilecek her türlü teminat mektupları ile diğer işlemlerdir.
(3) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler;
a) Kalkınma Bakanlığınca yayımlanan cari yıl yatırım programında yer alan yatırımlardan ve Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının bu programda yer almayan kamu yatırımlarından uluslararası ihaleye çıkarılanların ihalesini kazanan veya yabancı para ile finanse edilenlerin yapımını üstlenen ana yüklenici firmaların (alt yükleniciler hariç);
1) Tam mükellef firma olması halinde, uluslararası ihalelerde tamamı üzerinden, yabancı para ile finanse edilenlerde ise yabancı paraya isabet eden oranda yapacakları teslim, hizmet ve faaliyetler ile tam mükellef imalatçı firmaların, bahse konu işte kullanılmak üzere bu işin yapımını yüklenen firmaya üreterek yapacakları mal ve malzeme ile hizmet satış ve teslimleri,
2) Dar mükellef firma olması halinde, söz konusu firmanın bu işte kullanacağı mal ve malzemeyi üreten tam mükellef imalatçı firmaların (işi taahhüt eden firmalar dahil) yapacakları satış ve teslimleri,
3) Tam ve dar mükellef firmaların ortaklığı halinde, tam mükellef firmaya kendi faaliyeti oranında, diğer firmaya ise (2) numaralı alt bendi çerçevesinde tam mükellef firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
4) Yukarıda belirtilen (1), (2) ve (3) numaralı alt bentler çerçevesinde proje sahibi kamu kurumları ile bu projeleri üstlenen firmalara proje süresince yapılacak teknik müşavirlik, mühendislik ve benzeri hizmet satışları,
b) Savunma sanayii, güvenlik veya istihbarat alanında,
1) Savunma Sanayii Müsteşarlığınca onaylanan savunma, güvenlik veya istihbarat alanları ile ilişkili projeleri üstlenmiş tam mükellef imalatçı firmalar ile savunma, güvenlik veya istihbarat alanlarında yapılacak araştırma ve geliştirme projelerini üstlenen tam mükellef imalatçı firmaların yapacakları satış ve teslimler ile bu satış ve teslimler sonrası doğan bakım ve onarım hizmetleri,
2) Savunma Sanayii Müsteşarlığınca savunma, güvenlik veya istihbarat alanları açısından önem arz ettiği belirtilen savunma, güvenlik ve istihbarata yönelik her türlü platform, sistem, yazılım, araç ve gereçlerini üreten tam mükellef imalatçı firmalar ile savunma, güvenlik veya istihbarat alanlarında yapılacak araştırma ve geliştirme projelerini üstlenen tam mükellef imalatçı firmaların ülkenin savunma, güvenlik veya istihbaratı ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına yapacakları satış ve teslimler ile bu satış ve teslimler sonrası doğan bakım ve onarım hizmetleri,
3) Bu bendin (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen firmalara, tam mükellef imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
4) Bu bendin (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen işleri yüklenen firmanın dar mükellef firma olması halinde, tam mükellef imalatçı firmaların bu firmaya üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
c) Tam mükellef imalatçı firmaların, Bakanlıkça yayımlanan Tebliğ eki yatırım malları listesinde belirtilen malları üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
ç) Tam mükellef imalatçı firmaların, Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında monte edilmemiş haldeki aksam ve parçaları ithal edebilecek firmalara, ithal edebilecekleri bu aksam ve parçaları üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
d) Yap-İşlet Modeli çerçevesinde yapılacak yatırım projelerini üstlenen tam mükellef firmaların yapacakları hizmet ve faaliyetleri,
e) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurt içi veya yurt dışı taşıma işlerini yüklenen tam mükellef firmaların bu faaliyetleri,
f) Uluslararası yük ve yolcu taşımacılığından döviz olarak kazanılan bedellerinin yurda getirilmesi kaydıyla kara, deniz veya hava ulaştırma hizmet ve faaliyetleri,
g) Yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirilecek müteahhitlik, müşavirlik, yazılım ve mühendislik hizmetleri,
ğ) Yabancı uyruklulara (diplomatik temsilcilikler ve mensupları dahil), turistlere veya yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarına ülkemizde bulundukları sürede, döviz karşılığı verilecek sağlık hizmetleri,
h) Turizm müesseseleri ile seyahat acentelerinin yurt içindeki ve yurt dışındaki turizm faaliyetleri sırasında yaptıkları döviz karşılığı hizmet satışları,
ı) Bedelleri döviz olarak alınmak kaydıyla yurt dışında yerleşik firmalar adına gerçekleştirilen bakım ve onarım hizmetiyle, dış sefere çıkan Türk ve yabancı bayraklı gemi, uçak veya tırların bakımı ve onarımı, yenileme ve dönüşüm ile bakım, onarım, yenileme ve dönüşüm kapsamında gerçekleştirilen mal (yakıt ve madeni yağlar hariç) ve hizmet satışları,
i) Tam mükellef firmalarca, ihraç ürünlerimizin pazarlanması amacıyla yurt dışında mağaza açılması veya işletilmesi,
j) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihaleye çıkarılan maden havzalarından rödövans karşılığında maden çıkarımı ve işletmesiyle ilgili üretim faaliyetleri,
k) Yurt içinde yerleşik haber ajanslarınca, yurt dışındaki yayın organlarına görüntülü veya görüntüsüz haber satışları,
l) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihaleye çıkarılan ve Bakanlıkça belirlenen yatırım malları, sınai mamuller ve yazılım hizmetlerine yönelik ihaleleri kazanan tam mükellef imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
m) İkili veya çok taraflı uluslararası anlaşma hükümlerine göre yurt içinde bulunan yabancı kuruluşların yurt dışından getirme imkanına sahip bulundukları sınai mamulleri teslim eden tam mükellef imalatçı firmalar ile uluslararası kuruluşlar, yabancı ülke temsilcilikleri ve kuruluşlarına ait tesislerin yapımını ve onarımını üstlenen tam mükellef müteahhit firmaların faaliyet ve teslimleri,
n) İkili veya çok taraflı uluslararası anlaşmalar kapsamında Türkiye’de gerçekleştirilen projeleri üstlenen kurum, kuruluş veya şirketler (bunlar tarafından yurt içinde projenin yürütülmesi amacıyla kurulan veya ortaklık gerçekleştirilen şirketler dahil) tarafından proje kapsamında verilen yapım ve teslim işlerini yüklenen firmaların (alt yükleniciler hariç);
i) Tam mükellef olması halinde, bunların yapacakları teslim ve hizmetleri ile tam mükellef imalatçı firmaların bu firmalara üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
ii) Tam ve dar mükellef firmaların ortaklığı şeklinde olması halinde, tam mükellef firmanın ortaklığı oranında gerçekleştireceği teslim ve hizmetleri ile tam mükellef imalatçı firmaların bu firmalara üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
o) Kamu özel işbirliği kapsamında tesis yapımı ve yenilenmesi işlerini üstlenen tam mükellef firmaların yapacakları hizmet ve faaliyetleri,
ifade eder.
(4) Bu maddede belirtilen ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun ek 2 nci maddesi ve 492 sayılı Harçlar Kanununun ek 1 inci maddesine istinaden yayımlanan İhracat ve Diğer Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulama Genel Tebliğinde yer almayanları, damga vergisi ve harç istisnasından yararlandırılmaz.
(5) Belge sahibi firmaların belge konusu işe ilişkin mal, malzeme veya hizmet temin ettiği kişi ve kurumlarla yapacağı işlemler ile bu işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlara damga vergisi ve harç istisnası uygulanması için, her iki işlem tarafının da o işle ilgili olarak düzenlenmiş belgeye sahip olması şarttır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi
Müracaatların değerlendirilmesi ve belge düzenlenmesi
MADDE 7 – (1) Firmaların, vergi resim harç istisnası belgesi almak üzere Ek-1’de belirtilen bilgi ve belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat etmeleri gerekir. Firmalar tarafından ibraz edilen bilgi ve belgeler, aksi sabit oluncaya kadar doğru olarak kabul edilir. Bakanlıkça, Ek-1’de belirtilen bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda vergi resim harç istisnası belgesi düzenlenebilir. Belge düzenlenmesi durumunda, düzenlenen belgenin bir nüshası firmaya gönderilir. Ayrıca, düzenlenen belgeye ilişkin bilgiler, elektronik ortamda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına gönderilir.
(2) Vergi resim harç istisnası belgeleri ithal hakkı içermediğinden, ithalata mesnet teşkil etmez.
Belge süresi ve ek süreler
MADDE 8 – (1) Vergi resim harç istisnası belgelerinin süreleri azami 24 (yirmidört) aydır. Ancak, bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (a), (b), (e), (g), (i), (j), (l), (m) ve (n) bentleri kapsamındaki belgelerin süresi proje süresi kadar, Türk Eximbank tarafından proje bazında kullandırılan orta ve uzun vadeli kredilere ilişkin belgelerde ise belge süresi vade süresine paralel olarak tespit edilebilir. Ayrıca, bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (d) ve (o) bentleri çerçevesinde düzenlenen belgelerin süresi yatırım projesi süresi kadardır.
(2) Süre başlangıcı, vergi resim harç istisnası belgesinin tarihidir. Ayrıca, belge kapsamında ilk istisnanın uygulandığı tarihe kadar azami 3 (üç) ay olmak üzere vergi resim harç istisnası belgesi süresi uzatılabilir.
(3) Bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (a), (b), (d), (e), (g), (j), (l), (m), (n) ve (o) bentleri kapsamındaki belgelere ihale makamının, 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (i) bendi kapsamındaki belgelere ilişkin projelere ise Türk Eximbank’ın uygun görüşü alınarak belge konusu iş tamamlanıncaya kadar ek süre verilebilir. Ayrıca bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (c) ve (ç) bendi kapsamındaki belgelere, gerekli bilgi ve belgelerle Bakanlığa müracaat edilmesi halinde, belge süresinin bitimini müteakip belge konusu iş tamamlanıncaya kadar ek süre verilebilir.
(4) Gerekli bilgi ve belgelerle Bakanlığa müracaat edilmesi halinde, belge süresinin bitimini müteakip belge konusu işe ait hukuki ve mali işlemler sonuçlanıncaya kadar belge süresinin uzatılması kaydıyla, istisna uygulamasına devam edilir. Ancak, bu durum kredi vadesinin uzatılması anlamına gelmez. Nakdi kredilerde kredi süresi, bu süre ile paralel olarak uzatılmaz ve kredi tasfiye edilememiş ise süreyi aşan zaman diliminde istisna uygulanmaz.
(5) Firmaların, bu madde kapsamındaki ek sürelerden yararlanabilmesi için belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde Bakanlığa müracaat etmeleri gerekmekte olup, belirtilen süre dışında yapılan müracaatlar değerlendirilmez.
(6) Belge süresi bitiminden sonra yapılan süre uzatımları belge bitim tarihinden itibaren hüküm ifade eder.
Belgenin revizesi
MADDE 9 – (1) Vergi resim harç istisnası belgeleri, ilgili firmanın müracaatına istinaden belge ihracat taahhüdü kapatılıncaya kadar Bakanlıkça revize edilebilir.
İhracat taahhüdünün kapatılması
MADDE 10 – (1) Vergi resim harç istisnası belgelerine ilişkin ihracat taahhütleri; belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde gerekli bilgi ve belgelerle müracaat edilmesi kaydıyla, Bakanlığın uygun görüşüne istinaden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen usuller çerçevesinde, anılan Bankanın ilgili şubesi tarafından kapatılır. Kapatma işlemi firmaya ve ilgili vergi dairesine bildirilir. Ayrıca belgenin kapatıldığı bilgisi Bakanlığa elektronik ortamda gönderilir.
(2) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler kapsamında düzenlenen belgelerin ihracat taahhütlerinin kapatılmasında Katma Değer Vergisi hariç satış fiyatı esas alınır.
(3) Belge ihracat taahhütleri kapatılırken, döviz karşılığı yapılan ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde satış ve/veya teslimat belgesi ile döviz alım belgesinin veya satış ve/veya teslimat bedeli yabancı paranın ilgilinin hesabına alacak kaydedildiğine dair üzerinde vergi resim harç istisnası belgesinin tarih ve sayısının da yer aldığı banka dekontunun veya iş bitirme belgesinin Türk Lirası karşılığı yapılan ihracat sayılan satış ve teslimlerde ise satış ve/veya teslimat belgesinin ibrazı aranır. Ayrıca, Türk Lirası karşılığı yapılan ihracat sayılan satış ve teslimlere ilişkin düzenlenen vergi resim harç istisnası belgelerinde satış ve/veya teslimat belgesinin düzenlendiği tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Belgeli İhracat Kredilerinde Vergi, Resim ve Harç İstisnası
Vergi, resim ve harç istisnasının süresi
MADDE 11 – (1) Belgeli ihracat kredilerinin vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi, Bakanlıkça düzenlenecek dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi süresi (ek süreler dahil) kadardır.
Vergi, resim ve harç istisnasının kapsamı
MADDE 12 – (1) Taahhüt edilen ihracat gerçekleştirilmeden kredi riskinin kapatılması, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz.
(2) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanında kullanılan krediler için vergi resim harç istisnası belgesinin; ihracat ve ihracat sayılan satış ve teslimlere yönelik gümrük muafiyetli mal ithali için ithalatın finansmanında kullanılan kredilerde ise dahilde işleme izin belgesinin düzenlenmesi gerekir. Dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesinin düzenlenmesinden önce veya belge süresinden sonra, belgeyle ilgili yapılan işlemlere istisna uygulanmaz.
(3) Belge kapsamında aynı anda kullanılacak kredilerin toplamı, belgede kayıtlı ihracat taahhüdünü, kredilerin adat (gün x kredi tutarı) toplamı ise belgede kayıtlı taahhüt tutarı ile belge süresinin çarpımı sonucu bulunacak adat toplamını aşamaz. Döviz kredisinin döviz olarak kullandırılması halinde ise, kullandırılan kredi tutarı taahhüdün %75’ini geçemez. Bu durumda, ihracat taahhüdünün tamamının gerçekleştirilmiş olması zorunludur.
(4) Belge konusu faaliyetle ilgili olarak düzenlenen garanti ve teminat mektupları, dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki ithalata ilişkin gümrük idarelerine hitaben düzenlenen teminat mektupları, ithalat akreditifinin açılması sırasında düzenlenen genel kredi sözleşmeleri ile yurt içinden mal alımına ilişkin teminat ve garantiler, belge kapsamında kullanılan kredilerin teminatı için düzenlenen garanti ve teminat mektupları ile Kambiyo Mevzuatı hükümleri saklı kalmak kaydıyla ihracat alacağının ihracatçı tarafından kredi veren veya ihracat kredi sigortası/garantisi yapan kuruluşa temlikine ilişkin temliknameler; teminat hükmünde olduğundan, herhangi bir limite bağlı olmaksızın vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır.
(5) Ancak, belge kapsamında yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinde, işin yapıldığı ülkeye üçüncü ülkeden mal sevkiyatına ilişkin açılan akreditiflerde, belgede kayıtlı ihracat taahhüdü aşılamaz.
İhracat taahhüdünün kapatılması
MADDE 13 – (1) Vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan belgeli ihracat kredilerinin ihracat taahhütleri, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden elde edilen ve belgede taahhüt edilen gelirlerle kapatılır. Ancak, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde (aynı holding veya grup bünyesinde yer alan pazarlama şirketleri vasıtasıyla yapılan satışlar hariç) aracı ihracatçı kabul edilmez.
(2) Bu çerçevede, vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan belgeli ihracat kredilerinin ihracat taahhüdünün kapatılması işlemi;
a) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanında kullanılan kredilerde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca vergi resim harç istisnası belgesinin,
b) İhracat ve ihracat sayılan satış ve teslimlere yönelik gümrük muafiyetli mal ithali için düzenlenen dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki ithalatın finansmanında kullanılan kredilerde ise, Bakanlık taşra teşkilatında yer alan Bölge Müdürlüklerince dahilde işleme izin belgesinin,
ihracat taahhüdünün kapatıldığını gösteren taahhüt kapatma bildirim yazılarına istinaden, ilgili banka tarafından sonuçlandırılır.
(3) Vergi resim harç istisnası belgesi kapsamında kullanılan kredinin belge ihracat taahhüdünden az kullanılmış olması halinde, kullanılan krediye tekabül eden tutarın gerçekleştirilmesi yanında, kredi işlemleri dışında vergi, resim ve harç istisnasından yararlanılmış ise, belgede kayıtlı ihracat taahhüdü ile kullanılan kredi tutarı arasındaki farkın asgari %10’u tutarında taahhüdün gerçekleştirilmesi gerekir. Bu tutar, kredi dışındaki işlemler için yararlandırılan vergi, resim ve harç istisnaları toplamından az olamaz. Kredi kullanılmaması durumunda ise, yararlandırılan vergi, resim ve harç istisnası toplamının altında kalmamak kaydıyla belgede kayıtlı ihracat taahhüdünün %10’unun gerçekleştirilmesi gerekir.
(4) Belgeli ihracatta uygulanan istisnalar; her işlem için sıra numarası, tarihi, kredi miktarı (döviz olarak kullanılan döviz kredilerinde düşüm 1/3 fazlası ile yapılır) ve bakiye kısım belirtilerek dahilde işleme izin belgesi veya vergi resim harç istisnası belgesine kaydedilir ve uygulanan vergi, resim ve harç istisnaları, istisnayı uygulayan kurum ve kuruluşlarca ilgilinin bağlı bulunduğu vergi dairesine bildirilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Belgesiz İhracat Kredileri, Transit Ticaret İşlemleri ile Transit Ticaretin
Finansmanında Kullandırılan Kredilerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası
Vergi, resim ve harç istisnasının süresi ve ek süreler
MADDE 14 – (1) Belgesiz ihracat kredilerinin, vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi 24 (yirmi dört) aydır. Ayrıca, ilgili firma tarafından taahhüt edilen ihracatın %50’sinin gerçekleştirildiğinin tevsiki kaydıyla, krediye ilişkin taahhüt süresi ilgili banka tarafından 6 (altı) ay uzatılır. Gemi inşa ve ihracının finansmanı amacıyla kullanılan kredilerde (hazır gemi hariç) ise gemi inşa faaliyetinin %50’sinin tamamlandığının Deniz Ticaret Odasından alınan ekspertiz raporuyla tevsiki kaydıyla, krediye ilişkin taahhüt süresi ilgili banka tarafından 6 (altı) ay uzatılır.
(2) Transit ticarete konu malın satın alınması ve satılması ile transit ticaretin finansmanında kullandırılan kredilerin, vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi transit ticaret alış bedelinin transfer tarihinden itibaren 18 (on sekiz) aydır. Ancak transit ticaret alış bedelinin vadeli akreditif vasıtasıyla ödendiği işlemlerde vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi, transit ticaret işlemlerinin başlangıcından itibaren 18 (on sekiz) aydır.
Vergi, resim ve harç istisnasının kapsamı
MADDE 15 – (1) Belgesiz ihracat kredileri, kredi vadesinin 14 üncü ve 17 nci maddelerde belirtilen süreler içerisinde kalması kaydıyla, vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır. Bu sürelerin aşılması durumunda, aşılan süre içerisinde tahakkuk eden vergi, resim ve harçlara istisna uygulanmaz.
(2) Taahhüt edilen ihracat gerçekleştirilmeden kredi riskinin kapatılması, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz. Transit ticaretle ilgili işlemlerde ise transit ticaret satış bedeli tahsil edilmeden kredi riskinin kapatılması, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz.
(3) Kredi vadesi, krediye ilişkin taahhüt süresine paralel olarak ilgili banka tarafından uzatılabilir. Vadenin uzatılmaması veya orijinal kredi vadesinin kısa olması sebebiyle kredi riskinin birinci fıkrada belirtilen sürelerden önce kapatılması halinde ise, bu süreler içinde yapılan işlemler istisnadan yararlandırılır ve gerçekleştirilen ihracat taahhüde sayılır. Belgesiz ihracat kredileri ile ilgili olarak alınan gayri nakdi krediler herhangi bir limite bağlı olmaksızın vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır.
(4) Alış ve satış bedelleri arasında aleyhte farkın olduğu transit ticaret işlemlerinde, aleyhte farka tekabül eden kısma istisna uygulanmaz.
İhracat taahhüdünün kapatılması
MADDE 16 – (1) Belgesiz ihracat kredilerine ilişkin ihracat taahhütleri; Bakanlığın uygun görüşüne istinaden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen usuller çerçevesinde, krediyi kullanan firma; ana ortaklıksa kendisinin ve/veya grup firması, grup firmasıysa kendisinin ve/veya ilgili olduğu ana ortaklık ve/veya ilgili olduğu ana ortaklığın diğer grup firmaları tarafından gerçekleştirilen ihracatı tevsik eden gümrük beyannamelerine istinaden ilgili banka tarafından kapatılır.
(2) İmalatçı ihracatçı firmalar, taahhüt ettikleri ihracatı bizzat ve/veya grup firmaları ve/veya ilgili olduğu ana ortaklık aracılığıyla yapabilecekleri gibi başka bir ihracatçı aracılığıyla yapabilirler. Bu firmaların üretim tesislerinin başka bir firmaya kiralanmış veya devredilmiş olması halinde ise, imalatçı ihracatçı firmaların kullandıkları kredilerin taahhütleri üretim tesisini kiralamış veya devralmış olan firma tarafından kiralama veya devir işleminden sonra gerçekleştirilen ihracat ile kapatılabilir.
(3) İmalatçı olmayan ihracatçı firmaların kullandıkları kredilerin taahhütleri, Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ile Sektörel Dış Ticaret Şirketleri tarafından gerçekleştirilen ihracat hariç olmak üzere, aracı ihracatçı firmalar tarafından gerçekleştirilen ihracat ile kapatılamaz. Sektörel Dış Ticaret Şirketleri tarafından kullanılan kredilerin taahhütleri ise şirket ortağı olan imalatçı ihracatçı firmalar tarafından gerçekleştirilen ihracat ile kapatılabilir.
(4) Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ithalatın finansmanı amacıyla döviz kredisi kullandırılmış olması halinde; üzerinde dahilde işleme izin belgesi sayısı ve/veya satır kodu kayıtlı olan gümrük beyannamesi konusu ihracatın, ithalat bedelinin transferinde kullanılan kredinin 1/3 fazlasına faiz ve komisyonlar ile varsa diğer masrafların ilavesiyle bulunacak tutarına tekabül eden kısmı, belgesiz ihracat kredisinin ihracat taahhüdüne sayılmaz.
(5) İlgili banka tarafından, kullandıracakları kredilere ilişkin ihracat taahhüdü hesaplanırken (Türk Lirası ihracat kredileri hariç), ana para ile birlikte faiz, komisyon ve diğer masraflar da hesaplamaya dahil edilir.
(6) Vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan transit ticaret işlemleri ile transit ticaretin finansmanında kullandırılan kredilerin ihracat taahhütleri transit ticaret faaliyetinden elde edilen gelirlerle kapatılır.
(7) Vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılan transit ticarete ilişkin taahhüt kapatma işlemleri istisnayı uygulayan banka tarafından sonuçlandırılır.
(8) İhracat taahhüdünün kapatılması için ilgililerce, transit ticaret alış bedelinin transfer tarihinden, transit ticaret alış bedelinin vadeli akreditif vasıtasıyla ödendiği işlemlerde ise transit ticaret işlemlerinin başlangıcından itibaren en geç 18 (on sekiz) ay içinde alış ve satışa ilişkin faturalar ile satış bedelinin tahsil edildiğini gösterir belgenin (döviz alım belgesi veya satış bedelinin ilgilinin hesabına alındığına dair banka yazısı) istisnayı uygulayan bankaya ibrazı gerekir.
(9) Transit ticaretin finansmanı için kullandırılan kredilere ilişkin ihracat taahhüdü hesaplanırken (Türk Lirası olarak kullandırılan krediler hariç) ana para ile birlikte faiz, komisyon ve diğer masraflar da hesaplamaya dahil edilir.
(10) Taahhüt kapatma sırasında transfer edilen transit ticaret alış bedelinin, tahsil edilen satış bedelinden fazla olması halinde eksik tahsil edilen oranda uygulanan istisnaların tahsili için kapatmayı yapan bankaca gerekli işlem yapılır.
ALTINCI BÖLÜM
Genel Hükümler
Mücbir sebep ve fevkalade haller
MADDE 17 – (1) Aşağıda belirtilen mücbir sebep ve fevkalade hallerin vergi resim harç istisnası belgesi ve belgesiz ihracat kredilerinin süresi içinde vukuu halinde, ihracat süresi (ek süre dahil) bitim tarihinden itibaren 8 inci ve 14 üncü maddelerde belirtilen sürelere ilave olarak ek süre verilebilir;
a) Deprem, sel, don, fırtına, kasırga vb. tabii afetler ve yangın (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Müdürlükleri, İtfaiye Müdürlükleri veya ilgili diğer kurumlardan alınacak yazı ile),
b) Yükümlü firmanın faaliyetinin kamu otoritelerince kısıtlanması veya durdurulması (firma faaliyetini durduran kamu kurumundan alınacak yazı ile),
c) Grev ve lokavt (Çalışma ve Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerinden alınacak yazı ile),
ç) Ülkemiz veya ithalatçı ülkede Devletçe konulan yasaklar ile harp ve abluka hali,
d) Yükümlü firmanın iflası ya da konkordato ilan etmiş olması (Mahkeme Kararı ile),
e) Şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü,
f) Karşılığı ihracat süresi içerisinde yerine getirilmediği için prefinansman hükümlerine tabi hale gelen peşin döviz ile ilgili ihracatın yapılamaması (ithalatçı firmadan ihracatın belirlenen süreden daha geç yapılmasının istenildiğine dair alınan yazı veya diğer haklı sebeplere ilişkin bilgi ve belge ile).
(2) Firmaların mücbir sebep ve fevkalade hallerden yararlanabilmesi için; vergi resim harç istisnası belgesi kapsamında en geç belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde Bakanlığa, belgesiz ihracat kredisi kapsamında ise en geç kredinin istisnadan yararlanma süresinin sonunu takip eden 1 (bir) ay içerisinde ilgili bankaya müracaat etmeleri gerekir. Belirtilen süreler dışında yapılan müracaatlar değerlendirilmez.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasının (ç) bendindeki mücbir sebep ve fevkalade haller Bakanlıkça, diğer bentlerdeki mücbir sebep ve fevkalade haller ise, ilgili banka tarafından belirlenir.
(4) İlgili bankaca krediye ilişkin ihracat taahhüdü süresi, mücbir sebep ve fevkalade hale ilişkin ilgili kamu kurumundan alınacak belgede belirtilen süreler dikkate alınarak ve 1 (bir) yılı geçmemek üzere uzatılabilir. 1 (bir) yılı aşan süre talepleri ise, ilgili bankanın onayı olması halinde Bakanlığın uygun görüşü alınmak suretiyle sonuçlandırılır.
(5) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen mücbir sebep ve fevkalade haller yalnız süre uzatımlarında dikkate alınır, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz.
(6) Vergi resim harç istisnası belgesi ve belgesiz ihracat kredisi kapsamında mücbir sebep ve fevkalade hallere istinaden ek süre verilmesi halinde, bu ek süreler içinde yapılan işlemler taahhüde sayılır ve vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır.
Vergi resim harç istisnası belgesinin iptali
MADDE 18 – (1) Vergi resim harç istisnası belgesi, ilgili firmanın talebi üzerine Bakanlıkça iptal edilir.
(2) Bu Tebliğ ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının ilgili genelgeleri hükümlerine uyulmadığının, vergi resim harç istisnası belgesinin düzenlenmesi ve revizesi için ibraz edilen bilgi ve belgeler ile belge kapsamında yapılan işlemlerin gerçek dışı olduğunun ve ilgili belge üzerinde tahrifat yapıldığının tespiti halinde; ilgili belge Bakanlıkça iptal edilir ve ilgililer hakkında kanuni işlem yapılır.
(3) Ayrıca, vergi resim harç istisnası belgesi ihracat taahhüdünün kapatılması için bu Tebliğin 10 uncu maddesinde belirtilen sürede ilgili Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şubesine müracaat edilmemesi halinde, bu hususun anılan Banka tarafından Bakanlığa elektronik ortamda gönderilmesini müteakip, belge Bakanlıkça iptal edilir.
(4) İptal edilen belge kapsamında uygulanan istisnaların 19 uncu madde hükmü çerçevesinde iptal işlemi, ilgili Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şubesine ve istisnaların tahsil edilmesi için ilgili vergi dairesine bildirilir.
(5) Bu maddenin üçüncü fıkrası hükmü çerçevesinde vergi resim harç istisnası belgesinin iptaline ilişkin olarak belge sahibine yapılan tebligatı müteakip 3 ay içerisinde Bakanlığa başvurulması halinde, söz konusu belgenin kapatma işleminin yapılabilmesini teminen (müeyyidenin tahsil edilmediğinin tespiti kaydıyla) iptal işlemi geri alınabilir.
Müeyyide
MADDE 19 – (1) Bu Tebliğe istinaden uygulanan istisnaların gerçekleştirilmeyen ihracat taahhüdüne tekabül eden kısımları, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.
(2) Vergi resim harç istisnası belgesinin iptal edilmesi halinde; belge kapsamında uygulanan istisnalar, 213 sayılı Kanun ve 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.
(3) Kapatma esnasında ibraz edilen bilgi ve belgelerin gerçek dışı olduğunun anlaşılması durumunda, bu belge kapsamı ihracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslim veya döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyete tekabül eden istisnalar birinci fıkra hükümleri çerçevesinde geri alınır ve ilgililer hakkında kanuni işlem yapılır. İnceleme veya soruşturma sonucunda sahtecilik veya tahrifat fiili sabit olan belge sahibi firma adına 1 (bir) yıl süreyle vergi resim harç istisnası belgesi düzenlenmez.
(4) Bu Tebliğ ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının ilgili genelgelerine uymayan, yanlış işlem yapan, belgelerin ilgiliye ait orijinal nüshasına gerekli meşruhatı kaydetmeden işlem yapan, yanıltıcı bilgi veren ve bu nedenlerden dolayı vergi kaybına veya verginin tahsilinde gecikmelere sebep olan kişiler, asıl borçludan alınamayan alacağın ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumludur. Bu çerçevede amme alacağı, gecikme süresi de dikkate alınarak 213 sayılı Kanun ve 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.
Denetim
MADDE 20 – (1) Bakanlık, bu Tebliğde belirtilen tedbirlerin uygulanmasına ilişkin her türlü denetimi ve düzenlemeyi yapabilir, ilgili firma, kamu kurum ve kuruluşları ile bankalardan bilgi ve belge isteyebilir ve gerekli önlemleri alabilir.
(2) Vergi, resim ve harç istisnaları ile ilgili işlemler; ihracatla ilgili işlem yapan tüm kamu kurum ve kuruluşları, bankalar (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası dahil), faktoring şirketleri, sigorta şirketleri, noterler ve diğer kuruluşlar tarafından bu Tebliğ hükümleri ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası genelgelerinde yer alan esaslar dahilinde yürütülür.
Belgeli işlemlerde hizmet ve faaliyetin devri veya gerçekleştirilememesi
MADDE 21 – (1) Belge sahibi firma tarafından belge konusu döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetin tüm hak ve yükümlülükleri ile diğer bir firmaya veya ortak girişime devredilmesi ve bu durumun ihale makamı tarafından uygun görülmesi halinde, devralan firma, belge konusu faaliyetin kalan kısmı için, bu Tebliğin 7 nci maddesi çerçevesinde yeni bir vergi resim harç istisnası belgesi almak üzere ihale makamından alınacak işin kalan bedelini ve süresini belirtir yazı ile birlikte Bakanlığa müracaat edebilir. Bu durumda devreden firmanın vergi resim harç istisnası belgesine ilişkin ihracat taahhüdü bu Tebliğin 10 uncu ve 19 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde kapatılır. Bu durumda, belgeli ihracat kredisi kullanılması halinde bu Tebliğin 13 üncü maddesi hükmü saklıdır.
(2) Döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetin ortak girişim tarafından üstlenildiği durumlarda, ortaklıktan ayrılan firma olması ve bu durumun ilgili ihale makamı tarafından uygun görülmesi halinde, ortaklığa dahil olan yeni firma olup olmadığına bakılmaksızın, yeni ortaklık, işin kalan kısmı için bu Tebliğin 7 nci maddesi çerçevesinde yeni bir vergi resim harç istisnası belgesi almak üzere ihale makamından alınacak işin kalan bedelini ve süresini belirtir yazı ile birlikte Bakanlığa müracaat edebilir. Bu durumda eski ortaklığa ait vergi resim harç istisnası belgesine ilişkin ihracat taahhüdü, ortaklıktan ayrılan firma için, ortaklıktaki payı oranında gerçekleşmeyen kısma müeyyide uygulanarak bu Tebliğin 10 uncu ve 19 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde kapatılır. Bu durumda, belgeli ihracat kredisi kullanılması halinde bu Tebliğin 13 üncü maddesi hükmü saklıdır.
(3) Belge kapsamındaki işin, belge sahibi firma tarafından, bu firmanın da dahil olduğu bir ortak girişime devredilmesi veya söz konusu işi yüklenen belge sahibi ortak girişime yeni bir veya birkaç ortak eklenmesi ve bu durumların ilgili ihale makamı tarafından uygun görülmesi halinde ilgili belge geçerliliğini korur ve yalnızca belge üzerinde unvan değişikliği yapılır.
(4) Sözleşme imzalandıktan sonra, belge sahibi firmanın herhangi bir kusurunun bulunmaması halinde, idare tarafından söz konusu işin yapımından veya tamamlanmasından vazgeçilmesi veya ihalenin iptal edilmesi veya ihaleye ilişkin düzeltici işlem tesis edilmesi gibi sebeplerle, belge konusu faaliyetin gerçekleştirilmesinin tamamen veya kısmen imkansız hale geldiği durumlarda, belge sahibi firma, ilgili idareden alınacak durumu tevsik eden yazı ile birlikte Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının ilgili şubesine taahhüt kapatma müracaatında bulunur. Bu durumda müracaat konusu vergi, resim ve harç istisnası belgesi, nakdi kredi veya teminat mektubu kullanılmadığının ve belge kapsamında daha önce uygulanan müeyyidelerin tahsil edilmediğinin tespiti kaydıyla, gerçekleşme değerine bakılmaksızın müeyyidesiz olarak kapatılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yetki
MADDE 22 – (1) Bakanlık, bu Tebliğin uygulanmasına ilişkin izin ve talimat vermeye, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya ve uygulamada ortaya çıkacak ihtilafları idari yoldan çözümlemeye yetkilidir.
(2) Bu Tebliğ ile ilgili olarak Bakanlığın uygun görüşüne istinaden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca bankalara gönderilen genelgeler bu Tebliğ kapsamında değerlendirilir.
(3) Bakanlık (İhracat Genel Müdürlüğü), vergi resim harç istisnası belgesine yönelik olarak tesis edilen iptal işlemlerini (müeyyidenin tahsil edilmediğinin tespiti kaydıyla) geri almaya yetkilidir.
Uygulama ve atıflar
MADDE 23 – (1) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önceki mevzuat hükümlerine göre kullanılan belgesiz ihracat kredileri, transit ticaretin finansmanında kullandırılan krediler ve düzenlenen dahilde işleme izin belgeleri ile vergi resim harç istisnası belgeleri kendi mevzuat hükümlerine tabidir. Ancak, henüz ihracat taahhüdü kapatılmamış belgeler ile transit ticaretin finansmanında kullandırılan krediler ve belgesiz ihracat kredilerine bu Tebliğin lehe olan hükümleri uygulanabilir.
(2) 15/7/2016 tarihli ve 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun yürürlük tarihi olan 9/8/2016 tarihinden itibaren,
a) Yerli ve yabancı firmaların ayrı ayrı veya birlikte iştirakine açık olarak ihaleye çıkılmış olması uluslararası ihale için tek başına yeterli olmayıp, uluslararası ihaleden bahsedebilmek için söz konusu ihaleye yabancı firmanın da tek başına veya yerli ve/veya yabancı firmayla ortak girişim olarak teklif vermiş olması gerekmektedir.
b) Vergi, resim ve harç istisna belgesi almak için Bakanlığa yapılan başvurularda, faaliyet konusu işin ihale tarihinin 9/8/2016 tarihinden önce olduğunun tevsik edilmesi durumunda, ilgili başvuruya istinaden işbu Tebliğin yürürlük tarihinden önceki mevzuat hükümleri çerçevesinde belge tanzim edilir.
c) Uluslararası ihalelerden;
(i) 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 21 inci maddesine istinaden pazarlık usulü ile gerçekleştirilenlerde, yabancı firma veya yabancı firmanın yer aldığı ortak girişimin ihaleye davet edilmesi ve ihaleye teklif vermesi,
(ii) 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 20 nci maddesine istinaden belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilenlerde, yabancı firma veya yabancı firmanın yer aldığı ortak girişimin ön yeterlik değerlendirmesine başvurmasını takiben ön yeterlik değerlendirmesi sonucunda idarece teklif vermeye davet edilmesi ve ihaleye teklif vermesi,
(iii) 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 19 uncu maddesine istinaden açık ihale usulü ile gerçekleştirilenlerde yabancı firmanın da tek başına veya yerli ve/veya yabancı firmayla ortak girişim olarak teklif vermesi
gerekmektedir.
(3) Bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (n) ve (o) bentlerinde düzenlenen faaliyetlere ilişkin damga vergisi ve harç istisnası, 6728 sayılı Kanunun 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (ç) bentleri uyarınca Kanunun yayımı tarihi olan 9/8/2016 tarihinden itibaren yapılan proje ve işlere uygulanacaktır. Söz konusu bentlerde yer alan proje ve işlere ilişkin olarak istisna uygulanabilmesi için, 9/8/2016 tarihinden itibaren ilk defa yapılan bir proje veya iş olması ya da mevcut projelerin 9/8/2016 tarihinden itibaren ihale edilen kısmına ilişkin olması gerekmektedir.
(4) Mevzuatta, 5/12/2008 tarihli ve 27075 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğe (İhracat: 2008/6) yapılmış olan atıflar bu Tebliğe yapılmış sayılır.
Vergi, resim ve harç istisnası belgelerine ilişkin geçici uygulama
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yayım tarihinden önce belge süresi sona ermiş veya bu Tebliğin 18 inci maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde iptal edilmiş vergi, resim ve harç istisnası belgelerine (belge kapsamında müeyyide tahsil edilmediğinin tespiti kaydıyla) bu Tebliğin yayım tarihini takip eden üçüncü ayın son iş gününe kadar gerekli bilgi ve belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat edilmesi halinde, bu Tebliğin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde ek süre verilebilir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 24 – (1) 5/12/2008 tarihli ve 27075 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ (İhracat: 2008/6) yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 25 – (1) Bu Tebliğin;
a) 18 inci maddesinin beşinci fıkrası 1/1/2018 tarihinde,
b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür.

Döviz kazandırıcı hizmetlerin vergi resim ve harç istisnası hakkı kazanabilmeleri için almaları gereken VRHİ belgesi Ticaret Bakanlığı sistemi üzerinden alınmaktadır. Ticaret Bakanlığı Destek Yönetim Sistemi İçin tıklayınız DYS

Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
İHRACAT VE DİĞER DÖVİZ KAZANDIRICI FAALİYETLERDE DAMGA
VERGİSİ VE HARÇ İSTİSNASI UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, ihracat ve ihracata ilişkin işlemler ile diğer döviz kazandırıcı faaliyetlerde damga vergisi ve harç istisnasına ilişkin açıklamaların yapılmasıdır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun ek 2 nci ve 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun ek 1 inci maddeleri çerçevesinde ihracat ve diğer döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin damga vergisi ve harç istisnası uygulamasının usul ve esaslarını kapsamaktadır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ uygulamasında;
a) Döviz Kazandırıcı Faaliyet: 488 sayılı Kanunun ek 2 nci maddesi ve 492 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi uyarınca, bu Tebliğin 4 üncü maddesinde sayılan ihracat ve ihracata ilişkin işlemler ile 5 inci maddesinde sayılan diğer döviz kazandırıcı faaliyetleri,
b) Tam ve Dar Mükellef: 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümlerine göre tayin ve tespit edilen mükellefleri,
c) Uluslararası İhale: Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yerli ve yabancı firmaların ayrı ayrı veya birlikte iştirakine açık olarak çıkılan ve yabancı firmalarca da teklif verilen ihaleyi,
ç) Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi: Döviz kazandırıcı faaliyetleri teşvik etmek amacıyla damga vergisi ve harç istisnası uygulanabilmesi için alınması ve ibraz edilmesi gereken, vergiye tabi kâğıdın düzenlendiği veya harca konu işlemin yapıldığı tarihte geçerli Ekonomi Bakanlığınca düzenlenen belgeyi,
d) Yerli Firma: 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş ve vergi uygulamaları bakımından Türkiye’de tam mükellef olan firmaları,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İstisnanın Kapsamı ve Uygulama Esasları
İhracat işlemleri
MADDE 4 – (1) İhracat ve ihracata ilişkin olduğunun tevsiki kaydıyla;
a) İhracat karşılığı yapılacak ödemeler (ihracatın finansmanında kullanıldığının tevsiki kaydıyla prefinansman, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu çerçevesinde yapılan ödemelere ilişkin taahhütnameler ile temliknameler ve Sosyal Güvenlik Kurumu prim borçları ile genel bütçeli idarelere olan borçların mahsubu dâhil),
b) İhracattan doğan alacağın ihracatçı tarafından temliki,
c) İhracat bağlantıları için düzenlenecek anlaşmalar,
ç) Transit ticarete konu malın satın alınması ve satılması,
d) Tedarik edildikleri şekliyle ihraç edilmek üzere mal alımı,
e) 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 131 inci maddesine istinaden ithalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi ambalaj malzemesi ithali ile kati ihraç edilen mallara ait ambalaj malzemesinin geçici ihracı ve ithali,
f) Dahilde işleme izni kapsamında iznin geçerli olduğu süre içerisinde yapılan ithalat,
g) Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında belgenin geçerli olduğu süre içerisinde yapılan ithalat veya yurt içi alımlar,
ğ) Gerçekleştirilen mamul ürün ihracatı karşılığı olarak bu ürünlerin üretiminde kullanılan girdilerin Toprak Mahsulleri Ofisinden veya Şeker Kurumunca tespit edilen şeker fabrikalarından alımı,
ile ilgili işlemler harçtan ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar (gümrük idarelerine verilen beyannameler dâhil) damga vergisinden istisna olacaktır.
Diğer döviz kazandırıcı faaliyetler
MADDE 5 – (1) Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesine bağlanan aşağıda sayılan diğer döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemler nedeniyle, belgenin geçerlilik süresi içerisinde belgede yer alan tutarla sınırlı olmak kaydıyla, düzenlenen kâğıtlara damga vergisi, yapılan işlemlere harç istisnası uygulanır.
a) Kalkınma Bakanlığınca yayımlanan cari yıl yatırım programında yer alan yatırımlardan ve Millî Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının bu programda yer almayan kamu yatırımlarından uluslararası ihaleye çıkarılanların ihalesini kazanan veya yabancı para ile finanse edilenlerin yapımını üstlenen ana yüklenici firmaların (alt yükleniciler hariç);
i) Tam mükellef olması hâlinde, uluslararası ihalelerde tamamı üzerinden, yabancı para ile finanse edilenlerde ise yabancı paraya isabet eden oranda yapacakları teslim, hizmet ve faaliyetler ile tam mükellef imalatçı firmaların, bahse konu işte kullanılmak üzere bu işin yapımını yüklenen firmaya üreterek yapacakları mal ve malzeme ile hizmet satış ve teslimleri,
ii) Dar mükellef olması hâlinde, söz konusu firmanın bu işte kullanacağı mal ve malzemeyi üreten tam mükellef imalatçı firmaların (işi taahhüt eden firmalar dâhil) yapacakları satış ve teslimleri,
iii) Tam ve dar mükellef firmaların ortaklığı hâlinde, tam mükellef firmaya kendi faaliyeti oranında, diğer firmaya ise (ii) alt bendi çerçevesinde tam mükellef firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
iv) Yukarıda belirtilen (i), (ii) ve (iii) alt bentleri çerçevesinde proje sahibi kamu kurumları ile bu projeleri üstlenen firmalara proje süresince yapılacak teknik müşavirlik, mühendislik ve benzeri hizmet satışları.
b) i) Savunma Sanayii Müsteşarlığınca onaylanan savunma, güvenlik veya istihbarat alanları ile ilişkili projeleri üstlenmiş tam mükellef imalatçı firmalar ile savunma, güvenlik veya istihbarat alanlarında yapılacak araştırma ve geliştirme projelerini üstlenen tam mükellef imalatçı firmaların yapacakları satış ve teslimler ile bu satış ve teslimler sonrası doğan bakım ve onarım hizmetleri,
ii) Savunma Sanayii Müsteşarlığınca savunma, güvenlik veya istihbarat alanları açısından önem arz ettiği belirtilen savunma, güvenlik ve istihbarata yönelik her türlü platform, sistem, yazılım, araç ve gereçlerini üreten tam mükellef imalatçı firmalar ile savunma, güvenlik veya istihbarat alanlarında yapılacak araştırma ve geliştirme projelerini üstlenen tam mükellef imalatçı firmaların ülkenin savunma, güvenlik veya istihbaratı ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına yapacakları satış ve teslimler ile bu satış ve teslimler sonrası doğan bakım ve onarım hizmetleri,
iii) Bu bendin (i) ve (ii) alt bentlerinde belirtilen firmalara, tam mükellef imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
iv) Bu bendin (i) ve (ii) alt bentlerinde belirtilen işleri yüklenen firmanın dar mükellef firma olması hâlinde, tam mükellef imalatçı firmaların bu firmaya üreterek yapacakları satış ve teslimleri.
c) Tam mükellef imalatçı firmaların, Ekonomi Bakanlığınca belirlenen yatırım malları listesinde belirtilen malları üreterek yapacakları satış ve teslimleri.
ç) Tam mükellef imalatçı firmaların, Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında monte edilmemiş haldeki aksam ve parçaları ithal edebilecek firmalara, ithal edebilecekleri bu aksam ve parçaları üreterek yapacakları satış ve teslimleri.
d) Yap-İşlet Modeli çerçevesinde yapılacak yatırım projelerini üstlenen tam mükellef firmaların yapacakları hizmet ve faaliyetleri.
e) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurt içi veya yurt dışı taşıma işlerini yüklenen tam mükellef firmaların bu faaliyetleri.
f) Uluslararası yük ve yolcu taşımacılığından döviz olarak kazanılan bedellerin yurda getirilmesi kaydıyla kara, deniz veya hava ulaştırma hizmet ve faaliyetleri.
g) Yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirilecek müteahhitlik, müşavirlik, yazılım ve mühendislik hizmetleri.
ğ) Yabancı uyruklulara (diplomatik temsilcilikler ve mensupları dâhil), turistlere veya yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarına ülkemizde bulundukları sürede, döviz karşılığı verilecek sağlık hizmetleri.
h) Turizm müesseseleri ile seyahat acentelerinin yurt içindeki ve yurt dışındaki turizm faaliyetleri sırasında yaptıkları döviz karşılığı hizmet satışları.
ı) Bedelleri döviz olarak alınmak kaydıyla yurt dışında yerleşik firmalar adına gerçekleştirilen bakım ve onarım hizmetiyle, dış sefere çıkan Türk ve yabancı bayraklı gemi, uçak veya tırların bakımı ve onarımı, yenileme ve dönüşüm ile bakım, onarım, yenileme ve dönüşüm kapsamında gerçekleştirilen mal (yakıt ve madeni yağlar hariç) ve hizmet satışları.
i) Tam mükellef firmalarca, ihraç ürünlerimizin pazarlanması amacıyla yurt dışında mağaza açılması veya işletilmesi.
j) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihaleye çıkarılan maden havzalarından rödövans karşılığında maden çıkarımı ve işletmesiyle ilgili üretim faaliyetleri.
k) Yurt içinde yerleşik haber ajanslarınca, yurt dışındaki yayın organlarına görüntülü veya görüntüsüz haber satışları.
l) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihaleye çıkarılan ve Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenen yatırım malları, sınai mamuller ve yazılım hizmetlerine yönelik ihaleleri kazanan tam mükellef imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri.
m) İkili veya çok taraflı uluslararası anlaşma hükümlerine göre yurt içinde bulunan yabancı kuruluşların yurt dışından getirme imkanına sahip bulundukları sınai mamulleri teslim eden tam mükellef imalatçı firmalar ile uluslararası kuruluşlar, yabancı ülke temsilcilikleri ve kuruluşlarına ait tesislerin yapımını ve onarımını üstlenen tam mükellef müteahhit firmaların faaliyet ve teslimleri.
n) İkili veya çok taraflı uluslararası anlaşmalar kapsamında Türkiye’de gerçekleştirilen projeleri üstlenen kurum, kuruluş veya şirketler (bunlar tarafından yurt içinde projenin yürütülmesi amacıyla kurulan veya ortaklık gerçekleştirilen şirketler dâhil) tarafından proje kapsamında verilen yapım ve teslim işlerini yüklenen firmaların (alt yükleniciler hariç);
i) Tam mükellef olması halinde, bunların yapacakları teslim ve hizmetleri ile tam mükellef imalatçı firmaların bu firmalara üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
ii) Tam ve dar mükellef firmaların ortaklığı şeklinde olması hâlinde, tam mükellef firmanın ortaklığı oranında gerçekleştireceği teslim ve hizmetleri ile tam mükellef imalatçı firmaların bu firmalara üreterek yapacakları satış ve teslimleri.
o) Kamu özel iş birliği kapsamında tesis yapımı ve yenilenmesi işlerini üstlenen tam mükellef firmaların yapacakları hizmet ve faaliyetleri.
Uygulamaya ilişkin esaslar
MADDE 6 – (1) Tebliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde sayılan faaliyetler için bu konuda düzenlenmiş “Dahilde İşleme İzin Belgesi”; 5 inci maddesinde sayılan diğer döviz kazandırıcı faaliyetler için bu konuda düzenlenmiş “Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi”nin ibrazı üzerine, sözü edilen belgelerin geçerlilik süresi içerisinde yapılması şartıyla ilgili kuruluşlarca, aşağıda açıklanan usul ve esaslar çerçevesinde başka bir belge aranmaksızın resen damga vergisi ve harç istisnası uygulanır.
(2) Belgenin alınmasından önce veya belgenin geçerlilik süresinin dolmasından sonra, belgeye bağlanan iş ile ilgili olarak yapılan işlemlere harç ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası tatbik edilmez.
(3) İstisna uygulaması belgede yer alan esaslar dikkate alınarak yürütülür.
(4) Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesine bağlanan diğer döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemlere ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlara belgenin geçerlilik süresi içerisinde belgede yer alan tutarla sınırlı olmak kaydıyla, damga vergisi ve harç istisnası uygulanır.
(5) Ancak Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi almak amacıyla proje formu ekinde verilecek taahhütnameler ile Tebliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (d), (e), (g), (j), (l) ve (o) bentlerinde sayılan işlem ve faaliyetlere ilişkin sözleşme safhasından önceki teminatlar ve ihale kararlarına, söz konusu faaliyet ve işlemlerin ilgili bentlerde belirtilen niteliklerin tamamını aynı anda taşıması kaydıyla, belge aranmaksızın resen damga vergisi ve harç istisnası uygulanır.
(6) Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi, belge sahibinin ihale makamı ile yapacağı işlemlere ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi ve harç istisnası sağlayacak olup, belge sahibi firmaların belge konusu işe ilişkin mal, malzeme veya hizmet temin ettiği kişi ve kurumlarla yapacağı işlemlere ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi ve harç istisnası uygulanması için, her iki işlem tarafının da o işle ilgili olarak düzenlenmiş belgeye sahip olması şarttır. Belge sahibi firmanın mal, malzeme veya hizmet temin ettiği kişi ve kurumlarla yapacağı işlemlerde her iki işlem tarafının da o işle ilgili belgesinin bulunmaması durumunda, söz konusu muamelelere damga vergisi ve harç istisnası uygulanmaz.
(7) 15/7/2016 tarihli ve 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun yürürlük tarihi olan 9/8/2016 tarihinden itibaren, yerli ve yabancı firmaların ayrı ayrı veya birlikte iştirakine açık olarak ihaleye çıkılmış olması uluslararası ihale için tek başına yeterli olmayıp, uluslararası ihaleden bahsedebilmek için söz konusu ihaleye yabancı firmanın da teklif vermiş olması gerekir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sorumluluk ve Yaptırımlar
İşlem yapan kuruluşların sorumluluğu
MADDE 7 – (1) Yukarıdaki bölümlerde belirtilen hususlarda damga vergisi ve harç istisnasını uygulamak suretiyle işlem yapan kuruluşlar (noter, tapu, gümrük, ihaleyi yapan kurum veya kuruluş vb.), bu Tebliğde belirtilen esas ve usuller çerçevesinde herhangi bir makam veya merciden istisnaya dair yazı talep edilmeksizin damga vergisi ve harç istisnasını resen tatbik edeceklerdir. Ancak, bu Tebliğdeki açıklamalara rağmen istisna kapsamında bulunup bulunmadığı hususunda tereddüde düşülen konularda ilgili vergi dairesi başkanlıklarından/defterdarlıklardan görüş alınması mümkündür.
(2) Damga vergisi ve harç istisnası uygulayarak işlem yapan kuruluşlar ile iş yaptıran kamu kurum ve kuruluşlarınca, bu işlere ilişkin olarak düzenlenen kağıt ve yapılan işlemlerle ilgili olup, istisna uygulaması sebebiyle ilgililerine ödettirilmeyen veya ödeme sırasında tevkif edilmeyen damga vergileri ile alınmayan harca ilişkin olarak, işlemin yapıldığı veya vergiye konu kağıdın düzenlendiği tarihi takip eden 30 (otuz) gün içinde bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan “Damga Vergisi ve Harç İstisnasından Yararlananlara Ait Bildirim” doldurularak, adına işlem yapılan ihracatçı veya diğer döviz kazandırıcı faaliyetler kapsamında istisnadan yararlanan firmaların gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine bildirilir. Bu bildirime, döviz kazandırıcı faaliyetlerle ilgili olarak düzenlenen Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi ya da Dahilde İşleme İzin Belgesinin bir örneği de eklenir.
(3) Gümrük, tapu ve notere gidilmeksizin ilgili kişi ve kuruluşlar arasında düzenlenen kağıtlara ilişkin olup istisna hükmü gereğince ödenmeyen damga vergisi tutarları, kağıdın düzenlenmesini takip eden 30 gün içinde işlem yapan taraflarca aynı esaslar dahilinde ilgili vergi dairesine bildirilir.
Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılacak işlemler
MADDE 8 – (1) Dahilde İşleme İzin Belgesi veya Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesinin iptal edilmesi veya iptal işleminin kaldırılması halinde, Ekonomi Bakanlığı tarafından bu durum işlem tarihini takip eden 30 gün içinde ilgili vergi dairesine bildirilir.
(2) Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında döviz kazandırıcı faaliyetlerin gerçekleştirilmesi veya gerçekleştirilmemesi halinde, varsa gerçekleşmeme oranı da belirtilmek suretiyle, Ekonomi Bakanlığı tarafından bu durumun tespit edildiği tarihi izleyen 30 gün içinde ilgili vergi dairesine bildirilir.
(3) Yukarıda belirtilen hususlarda vergi dairesine yapılacak bildirimlerde ilgilinin adı, soyadı veya unvanı, vergi kimlik numarası, ikametgahı veya kanuni ve iş merkezi, döviz kazandırıcı faaliyetin türü, belgenin adı, sayısı ile gerekli görülen diğer hususlara yer verilir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yapılacak işlemler
MADDE 9 – (1) Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi kapsamında döviz kazandırıcı faaliyetlerin gerçekleştirilmesi veya gerçekleştirilmemesi halinde, varsa gerçekleşmeme oranı da belirtilmek suretiyle, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından bu durumun tespit edildiği tarihi izleyen 30 gün içinde ilgili vergi dairesine bildirilir.
(2) Yukarıda belirtilen hususlarda vergi dairesine yapılacak bildirimlerde ilgilinin adı, soyadı veya unvanı, vergi kimlik numarası, ikametgahı veya kanuni ve iş merkezi, döviz kazandırıcı faaliyetin türü, belgenin adı, sayısı ile gerekli görülen diğer hususlara yer verilir.
Vergi daireleri tarafından yapılacak işlemler
MADDE 10 – (1) Vergi daireleri, istisnaya konu işlemi yapan kuruluşlarca Tebliğin 7 nci, 8 inci ve 9 uncu maddelerinde belirtilen esaslar çerçevesinde gönderilen bildirimleri, mükelleflerin tarh dosyalarında saklayacaklardır. İlgili kuruluşlarca yapılacak bildirimler dikkate alınarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yapılacak tarhiyatlarda, mükelleflerin tarh dosyalarındaki bildirim ve kayıtlar esas alınır.
Mükelleflere uygulanacak yaptırımlar
MADDE 11 – (1) Döviz kazandırıcı faaliyetlerde;
a) Alınmayan damga vergisi ve harç tutarının, döviz kazandırıcı faaliyetlerin gerçekleşmeyen kısmına isabet eden tutarı,
b) Dahilde İşleme İzin Belgeleri ve Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgelerinin iptal edilmiş olması durumunda, alınmayan damga vergisi ve harç tutarları
213 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde ceza ve gecikme faizi ile birlikte geri alınır.
(2) Gecikme faizi, kağıdın düzenlendiği veya işlemin yapıldığı tarihten başlayarak hesaplanır.
İşlem yapan kuruluşlara uygulanacak yaptırımlar
MADDE 12 – (1) Damga vergisi ve harç istisnasına konu işlemi yapan ancak 30 günlük sürede gerekli bildirimde bulunmayan sorumlular adına 213 sayılı Kanunun 352 nci maddesi uyarınca ikinci derece usulsüzlük cezası kesilir.
(2) 488 sayılı Kanunun ek 2 nci maddesi ve 492 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi ile bu Tebliğ kapsamına girmediği halde söz konusu Kanunlar ve bu Tebliğ gerekçe gösterilerek damga vergisi ve harç istisnası tatbik edilen işlemleri yapan kuruluşlar (noter, tapu, gümrük, ihaleyi yapan kurum veya kuruluş vb.), alınmayan damga vergisi ve harç tutarları ile bunlara ilişkin faizlerin ödenmesinden istisnadan yararlananlarla birlikte müteselsilen sorumlu olacaklardır.
(3) İstisnaya konu işlemi yaptığı halde gerekli bildirimde bulunmayan kuruluşlar ile işlem ve faaliyetin gerçekleşmediğinin tespiti üzerine bu durumu süresinde bildirmeyen kuruluşlar, döviz kazandırıcı faaliyetin gerçekleşmemesi veya belge şartlarına uyulmadığının tespiti halinde, 213 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde istisnadan yararlananlardan ceza ve gecikme faizi ile birlikte tahsil edilmesi gereken damga vergisi ve harç tutarlarından müteselsilen sorumlu olacaklardır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Diğer Hususlar ve Son Hükümler
Diğer hususlar
MADDE 13 – (1) 6728 sayılı Kanunla değişmeden önceki; 488 sayılı Kanunun ek 2 nci ve 492 sayılı Kanunun ek 1 inci maddelerine istinaden yayımlanan Tebliğler kapsamında ihracat veya diğer döviz kazandırıcı faaliyetlerle ilgili olarak bu Tebliğin yürürlük tarihinden önce düzenlenmiş bulunan Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi ve Dahilde İşleme İzin Belgesi sahibi mükelleflerin, belge süresinin bitimine kadar yapacakları işlemler ve bu işlemlerle ilgili düzenledikleri kağıtlar için belgede yazılı tutarla sınırlı olmak üzere damga vergisi ve harç istisnası uygulamasına devam edilir.
(2) 6728 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 9/8/2016 tarihinden önce yapılan uluslararası ihale konusu işlere ilişkin olarak, Kanunun yürürlük tarihinden önceki mevzuat hükümleri çerçevesinde Ekonomi Bakanlığınca verilecek Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesine istinaden damga vergisi ve harç istisnası uygulanır.
(3) Tebliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (n) ve (o) bentlerinde düzenlenen faaliyetlere ilişkin damga vergisi ve harç istisnası, 6728 sayılı Kanunun 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (ç) bentleri uyarınca Kanunun yayımı tarihi olan 9/8/2016 tarihinden itibaren yapılan proje ve işlere uygulanacaktır. Söz konusu bentlerde yer alan proje ve işlere ilişkin olarak istisna uygulanabilmesi için, 9/8/2016 tarihinden itibaren ilk defa yapılan bir proje veya iş olması ya da mevcut projelerin 9/8/2016 tarihinden itibaren ihale edilen kısmına ilişkin olması gerekmektedir.
Yetki
MADDE 14 – (1) 6728 sayılı Kanunla değişik 488 sayılı Kanunun ek 2 nci ve 492 sayılı Kanunun ek 1 inci maddelerinin altıncı fıkraları uyarınca, söz konusu maddelerin 1 inci ve 2 nci fıkralarında yer alan döviz kazandırıcı faaliyetlere ilave olarak döviz kazandırıcı diğer faaliyetleri, belge kapsamında istisna uygulanacak işlem ve faaliyetlerin aşamaları ile diğer usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı birlikte yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğler
MADDE 15 – (1) 27/2/2004 tarihli ve 25386 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ (Seri No:1) ve söz konusu Tebliğde değişiklik yapan Tebliğler yürürlükten kaldırılmış olup 9/8/2016 tarihinden önceki dönemlere ilişkin ihracat ve diğer döviz kazandırıcı faaliyetler bakımından söz konusu Tebliğler geçerliliğini koruyacaktır.
Yürürlük
MADDE 16 – (1) Bu Tebliğ 9/8/2016 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.